Піянеры і камсамольцы Пышняншчыны

Арганізатарамі першых піянерскіх атрадаў былі прадстаўнікі камсамольскай ячэйкі. У першую чаргу ў піянеры прымалі дзяцей сялян-беднякоў і сераднякоў. Першы піянерскі атрад налічваў 5 піянераў. Гэта Валянціна Шчукіна, Васіль Раманенка, Алена Шчука, Ульф Церфман і Клаўдзія Балотнік.
​У 1930 годзе піянерская арганізацыя папоўнілася, у яе ўступілі Якаў Фолкаў, Валянціна Мацкевіч, Пётр Шчукін, Іван Хрышчанка, Ніна Юхнавец, Мікалай Размысловіч, Уладзімір Шчука, Вольга Залатуха, Іван Шчукін, Таісія Мацкевіч і Любоў Шчукіна. У наступныя гады арганізацыя таксама папаўнялася піянерамі.
​У першыя гады станаўлення піянерскай арганізацыі праводзілася значная праца. Разам са сваімі старэйшымі таварышамі піянеры выпускалі баявыя лісткі, збіралі попел, а таксама дапамагалі ва ўборцы ўраджаю. Піянеры старэйшага узросту замацоўвалі за сабой па 5 чалавек непісьменных і вучылі іх чытаць і пісаць. Праводзіліся гучныя чытанні кніг і газет, паходы і ваенныя гульні. Незабыўнай падзеяй у жыцці школы заўсёды былі канцэрты мастацкай самадзейнасці. Піянеры збіралі грошы для арганізацыі “Чырвоны Крыж” і Міжнароднай арганізацыі дапамогі змагарам рэвалюцыі.
​У 1932 годзе, калі Пышнянская школа стала сярэдняй, з былых піянераў была створана камсамольская арганізацыя. Першымі камсамольцамі сталі Васіль Раманенка, Іван Размысловіч, Валянціна Шчукіна і Валянціна Мацкевіч. Камсамольцы працягвалі праводзіць культурна-масавую работу сярод жыхароў вёскі, да грамадскіх спраў далучалі і піянераў.
​За 25 кіламетраў ад вёскі Пышна да верасня 1939 года праходзіла дзяржаўная мяжа з Польшчай. Разам з пагранічнікамі ў ахове мяжы ўдзельнічала і насельніцтва памежнай тэрыторыі. Актыўнымі памочнікамі “зялёных фуражак” былі піянеры і камсамольцы. Напрыклад, у 1937 годзе ў наваколлях Пышна былі выяўлены 3 дыверсанты, якія забілі пагранічніка, старшыню мясцовага калгаса і настаўніка Емяльяна Урбана. У аперацыі па пошуку шпіёнаў удзельнічаў і камсамолец Васіль Раманенка. Камсамолец Пётр Шчэпень разам з малодшым братам у лесе таксама злавілі шпіёна.
Піянеры і камсамольцы былі надзейнымі памочнікамі для сваіх настаўнікаў – выраблялі вучэбныя дапаможнікі, працавалі на прышкольным участку.
​Калі пачалася Вялікая Айчынная вайна, многія былыя вучні Пышнянскай школы, якія ў той час былі ўжо камсамольцамі, актыўна далучыліся да ўсенароднай барацьбы супраць ворага. Камсамольцы і піянеры Пышняншчыны змагаліся з ворагам на фронце, у партызанскіх атрадах і падполлі.
​Мікалай Размысловіч, які быў адным з першых піянераў і камсамольцаў, удзельнічаў у абароне Ленінграда. У верасні 1942 года лейтэнант Размысловіч быў цяжка паранены ў баі. Ужо пасля вайны быў узнагароджаны ордэнам Айчыннай вайны ІІ ступені.
​На вялікі жаль, шматлікія піянеры і камсамольцы паклалі свае жыцці на алтар Перамогі. За вызваленне Радзімы ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў загінулі Ніна Юхнавец, Іван Хрышчанка, Іван Шчукін, Фёдар Рагуцкі, Уладзімір Шчука, Абрам Цэйрафман і яшчэ некалькі дзясяткаў маладых людзей. У гэтым трагічным спісе ёсць і імя Івана Размысловіча. У 1932 годзе сямікласнік Пышнянскай школы Іван уступіў у камсамол. З 1933 па 1936 гады ён вучыўся ў Лепельскім педагагічным вучылішчы, затым працаваў настаўнікам у Зацяклясскай школе. З 1938 года служыў у Чырвонай арміі. У ліпені 1941 года лейтэнант Размысловіч знік без вестак.
​З першых дзён пасля вызвалення Лепельшчыны піянеры і камсамольцы Пышняншчыны на роўных з дарослымі ўдзельнічалі ў аднаўленні разбуранага вайной краю –- аралі зямлю, сеялі і ўбіралі хлеб. Яны рана пасталелі, замяніўшы бацькоў і старэйшых таварышаў, якія загінулі ў барацьбе з фашыстамі ці працягвалі дабіваць ворага на фронце. У будучым усе яны сталі дастойнымі прадаўжальнікамі слаўных традыцый гераічнага пакалення бацькоў і дзядоў. Добрымі справамі і дасягненнямі на працоўнай ніве былыя піянеры і камсамольцы Пышняншчыны назаўсёды ўпісалі свае прозвішчы ў гісторыю роднага краю.

На здымку: Мікалай Размысловіч, адзін з першых піянераў Пышняншчыны
​
Валерый ТУХТА